Blijven wij producten gemaakt via dwangarbeid verkopen?

Blijven wij producten gemaakt via dwangarbeid verkopen?

Dwangarbeid Katoen Global Goals

“Een vijfde van alle katoenen kleding in de wereld is te linken aan Oeigoerse dwangarbeid in China”, stond pas geleden in het Financieel Dagblad. Hierdoor staan “Nederlandse winkelketens tegen wil en dank in de frontlinie tegen dwangarbeid”. Stel, u runt zo’n winkelketen en u wilt uw organisatie hierop aanpassen, hoe zou u dat doen? Een (verkort) stappenplan helpt u hierbij.

Terwijl in de US en UK door de overheid maatregelen worden genomen: winkelketens die dwangarbeid niet uit hun supply chain kunnen uitsluiten kunnen rekenen op boetes, is het in Nederland nog niet zover. En naast dat ik als ambassadeur van de Global Goals in Utrecht (als gemeenteraadslid) vind dat dat we tegen dwangarbeid moeten optreden, en u dat waarschijnlijk ook vindt, gaat het vooral ook om de vraag door wie en hoe. 

Zelf actie ondernemen

Laten we niet wachten op regelgeving en de stap ervoor nemen: stel u runt zo’n winkelketen, wat zou u doen? Nu heb ik zelf lang geleden mijn scriptie geschreven over corporate social responsibility (CSR) & consumer behavior: the influence of CSR on attitude, intention and behavior. Daar staan een aantal haakjes in die nog steeds van toepassing zijn. Als uw klanten het belangrijk vinden dat de producten die zij kopen niet door dwangarbeid gemaakt zijn, dan is het verstandig om hierop in te acteren en dit te voorkomen. Het is een dissatisfier voor consumenten: niet aan de normen en waarden van consumenten voldoen leidt tot weglopende klanten. En een slimme PR-afdeling om het recht te praten, gaat tegenwoordig niet meer helpen: u zult hiermee rekening moeten houden in uw strategie en in uw (productie en supply chain) processen. Deze ontwikkeling is door de coronacrisis alleen maar sterker geworden en is blijvend.
Meer hierover kunt u lezen in een eerdere blogs (een blog over toekomstige trends en een blog over blijvende veranderingen na de coronacrisis).

Waarden

Waar begint u? Het ligt voor de hand, maar u begint met uit te spreken dat u geen producten gemaakt door dwangarbeid wilt hebben: u verankert het in de waarden van uw organisatie. Daarmee maakt u ook een strategische keuze die ervoor kan zorgen dat bij procurement / inkoop medewerkers de wijze van inkopen hierop zullen afstemmen. Dat is natuurlijk niet zo maar geregeld: zo’n veranderingsproces kost tijd. Belangrijk vanuit het oogpunt van het borgen van een verandering, ook als dat gaat om de waarden (cultuur) van een organisatie, is om medewerkers mee te laten denken aan de voorkant: wat vinden zij ervan? Wat willen zij? En niet onbelangrijk, welke praktische oplossingen zien zij?

Implementatie

Als u de strategische keuze heeft gemaakt dan is het belangrijk om deze te gaan implementeren: welke maatregelen gaat u bij welke afdeling en bij welk beleid nemen? Heeft dat invloed op mensen, organisatie(structuur), processen, systemen en informatie? Bij het beleid aanpassen is het belangrijk om niet alleen intern te kijken, maar vooral ook extern: wat vinden uw stakeholders hiervan? Wellicht denkt u in eerste instantie dat iedereen staat te juichen. Maar hoe denkt u dat uw leveranciers hier tegenaan kijken? Krijgen uw leveranciers, of hun toeleveranciers, hiermee problemen met bijvoorbeeld de Chinese overheid als zij zien dat er een convenant is ondertekend? Zo nam China onlangs maatregelen tegen ‘onrechtvaardige’ buitenlandse wetten en regels (FD).

Verkort stappenplan:
  1. Quickscan: wat vindt uw organisatie van hiervan? Wat vinden uw stakeholders hiervan? Wat zijn de financiële gevolgen? Breng dit in kaart, niet alleen om inzicht te hebben, maar ook om urgentie te creëren bij de eerste groep medewerkers. Gebruik deze quickscan in de volgende stappen.
  2. Oplossingen: wat moet er gedaan worden? Hoe moet het gedaan worden? Betrek betrokken medewerkers en laat hen in een pressure cooker bedenken hoe het geïmplementeerd zou moeten worden. Hiermee wordt draagvlak voor de oplossingen gecreëerd. Deze stap kan (gedeeltelijk) met stap 1 worden samengevoegd in een versneller / accerator: een Transformation Lab. Zorg ervoor dat bij dit team altijd mensen zitten die ook het perspectief van alle (!) stakeholders in de gaten houden.
  3. Roadmap: stel een roadmap op met alle acties die u gaat uitvoeren. 
    Een aantal te verwachten acties staan hieronder:
    • Ondertekenen convenant
    • Opnemen in uw strategie en bedrijfswaarden (schrijf het op!)
    • Afspraken maken met uw leveranciers en de gehele supply chain. Indien mogelijk: gebruik uw marktmacht (5-krachtenmodel van Michael Porter, Harvard) en/of werk samen met andere partijen (uiteraard binnen de grenzen van mededinging)
    • Inkoopcontracten: pas uw inkoopcontracten hierop aan. Wees duidelijk maar zeker ook realistisch: soms is samenwerken naar een eindpunt effectiever dan het nu proberen door te drukken.
    • Communicatie: intern communiceren (is er een cultuurverandering nodig?), en extern communiceren naar uw stakeholders. Koppel het aan de Global Goals, MVO (CSR) en uw maatschappelijk jaarverslag.
  4. Implementeren: uitvoeren van de acties op de roadmap. Bedenk altijd dat deze acties niet los van elkaar staan: deze zijn zowel afhankelijk van elkaar als volgordelijk. Houd er ook rekening mee dat er afhankelijkheden met andere onderwerpen zijn. 
    Communicatie is key: bedenk wat de boodschap is, wie u wilt bereiken (doelgroep) en hoe. Denk hierbij na over implementatiestrategieën om in één keer iedereen te bereiken, of juist gefaseerd. Wilt u gebruik maken van town hall meetings, van inspiratiesessies (via video?), via persoonlijke gesprekken met bijv. inkopers, etc.?
  5. Borgen: het imbedden van het beleid in de organisatie en ervoor zorgen dat iedereen het als normaal beschouwd. Belangrijk is ook om de voortgang te monitoren: hoe loopt het? Niet alleen de implementatie van dit ‘project’, maar vooral daarna (benefit tracking): heeft het effect? En hoe loopt het financieel? En wat vinden, ook in een later stadium, uw stakeholders ervan?

Kortom, lees het artikel in het FD eens, kijk eens wat uw bijdrage aan de Global Goals kunnen zijn, en hoe u dat kunt implementeren.